In dit overzicht vind je interessante wetenswaardigheden én de schrijfwijze van veel internationale munteenheden. Ook de valutatekens en landen waar deze munteenheden gangbaar zijn passeren de revue. Handig om te weten, bijvoorbeeld als je op vakantie gaat of snel de schrijfwijze van een valutacode nodig hebt. Valuta's zijn niets anders dan de geldige betaalmiddelen van landen, zoals de Euro en de Amerikaanse dollar. Als zodanig maken ze deel uit van de ISO 4217, de lijst van officiele valuta's.
Inhoud
- Algerijnse dinar
- Amerikaanse dollar
- Antilliaanse gulden
- Argentijnse peso
- Arubaanse florijn
- Australische dollar
- Bahreinse dinar
- Braziliaanse real
- Canadese dollar
- Chileense peso
- Chinese yuan
- Deense kroon
- Egyptische pond
- Engelse pond
- Filippijnse peso
- Hongaarse forint
- Hongkongse dollar
- IJslandse kroon
- Indiase roepie
- Indonesische roepia
- Iraanse rial
- Israëlische sjekel
- Japanse yen
- Jordaanse dinar
- Keniaanse shilling
- Koeweitse dinar
- Libische dinar
- Maleisische ringgit
- Marokkaanse dirham
- Mexicaanse peso
- Nieuw-Zeelandse dollar
- Noorse kroon
- Pakistaanse roepie
- Poolse zloty
- Saudi-Arabische riyal
- Servische dinar
- Singaporese dollar
- Srilankaanse roepie
- Surinaamse dollar
- Taiwanese dollar
- Tanzaniaanse shilling
- Thaise baht
- Tsjechische kroon
- Tunesische dinar
- Turkse lira of pond
- Venezolaanse bolivar
- Zimbabwaanse dollar
- Zuid-Afrikaanse rand
- Zweedse kroon
- Zwitserse franc
Algerijnse dinar
Het woord dinar is afgeleid van denarius, de vroegere Romeinse munt. Algerije heeft immers deel uitgemaakt van het Romeinse en later het Ottomaanse Rijk. Daardoor zijn er door de eeuwen heen verschillende munteenheden in omloop geweest, waaronder Spaans en Portugees geld. De huidige dinar is de opvolger van de Algerijnse franc, die in 1964 werd vervangen door de dinar.
- Land: Algerije
- Verdeling: 1 dinar = 100 santeem
- ISO-muntcode: DZD
- Valutateken: DA
Amerikaanse dollar
De dollar bestaat al vanaf 1792. Sinds de Tweede Wereldoorlog wordt de munt gebruikt als ankervaluta voor de internationale handel (goud- en olieprijzen). Hoewel het altijd een stabiele munt is geweest, zou in de toekomst de Chinese renminbi en andere valuta die taak wel eens kunnen overnemen. De dollar verliest immers steeds meer status. Er zijn al diverse initiatieven ontplooid in die richting. Gelet op de marktontwikkelingen, en het feit dat het economisch zwaartepunt inmiddels in het Oosten ligt, zal het er mogelijk ooit wel eens van komen.
- Landen: Verenigde Staten, El Salvador, Ecuador, Micronesië, Palau, Oost-Timor, Marshalleilanden
- Verdeling: 1 dollar = 100 cent
- ISO-muntcode: USD
- Valutateken: $, US$
Antilliaanse gulden
Deze munteenheid van Curaçao en Sint Maarten is sinds 1986 niet meer in gebruik op Aruba en vanaf 2011 ook niet meer op Bonaire, Saba en Sint Eustatius. Sinds de Tweede Wereldoorlog is de Antilliaanse gulden gekoppeld aan de Amerikaanse dollar. Daardoor komt de waarde van de gulden overeen met de Arubaanse florijn.
- Landen: Curaçao, Sint Maarten, Aruba (tot 1986), Bonaire, Sint Eustatius en Saba (tot 2011)
- Verdeling: 1 gulden = 100 cent
- ISO-muntcode: ANG
- Valutateken: NA/NAf
Argentijnse peso
Toen de Argentijnse confederatie in 1852 een feit was, kwam er ook een eigen munteenheid: de peso fuerte (ARF). Uit talloze financiële verwikkelingen is uiteindelijk, sinds 1992, de huidige peso ontstaan.
- Land: Argentinië
- Verdeling: 1 peso is 100 centavos
- ISO-muntcode: ARS
- Valutateken: $, Arg.$
Arubaanse florijn
Officieel is het florin. De munt heeft een vaste wisselkoers ten opzichte van de Amerikaanse dollar. De waarde van de florijn is dus gelijk aan de waarde van de Antilliaanse gulden.
- Land: Aruba
- Verdeling: 1 florijn = 100 cent
- ISO-muntcode: AWG
- Valutateken: Afl.
Australische dollar
In 1910 werd het Australische pond ingevoerd, de opvolger van het Britse pond. In 1966 kwam er de Australische dollar voor in de plaats. Enkele landen in de Stille Oceaan hebben dezelfde munteenheid. Interessant is dat Australië het eerste land was dat bankbiljetten van kunststof (polypropyleen) maakte.
- Landen: Australië, Tuvalu, Nauru, Kiribati
- Verdeling: 1 dollar = 100 cent
- ISO-muntcode: AUD
- Valutateken: $A, AU$
Bahreinse dinar
Zoals bekend is het woord dinar afgeleid van denarius, de Romeinse munt van weleer. Tot 1960 was vooral het Engelse pond in omloop. Daarna werd de Indiase roepie populair. Vanaf 1965 werd de roepie vervangen door de Bahreinse dinar.
- Land: Bahrein
- Verdeling: 1 dinar = 1000 fils
- ISO-muntcode: BHD
- Valutateken: BD
Braziliaanse real
Het woord real betekent koninklijk in het Portugees. In de 17de eeuw was Brazilië een kolonie van Nederland; in 1624 werd dan ook de gulden ingevoerd. De eerste Braziliaanse real verscheen in 1690. Sinds 1990 is de real gekoppeld aan de Amerikaanse dollar, hoewel er sindsdien steeds sprake is geweest van een stapsgewijze devaluatie. Sinds 2010 zijn er nieuwe bankbiljetten in omloop. Ze zijn iets groter dan de oude en beter beveiligd tegen fraude.
- Land: Brazilië
- Verdeling: 1 real = 100 centavo
- ISO-muntcode: BRL
- Valutateken: R$
Canadese dollar
Grappig is dat de bijnaam van de 1-dollarmunt Loonie is, genoemd naar de ijsduiker. De 2-dollarmunt wordt toonie genoemd.
- Land: Canada
- Verdeling: 1 dollar = 100 cent
- ISO-muntcode: CAD
- Valutateken: C$
Chileense peso
Als gevolg van inflatie is er geen ondereenheid meer. Vóór 1984 was dat de centavo. Het briefje van 500 peso wordt niet meer uitgegeven. Behalve de munten alleen nog bankbiljetten van 1000, 2000, 5000, 10.000 en 20.000 peso. De Spaanse escudo werd in 1851 vervangen door de Chileense peso. De inflatie is altijd hoog geweest, en er zijn veel vergeefse pogingen ondernomen om de munt te stabiliseren.
- Land: Chili
- Verdeling: 1 peso = 100 centavo
- ISO-muntcode: CLP
- Valutateken: Chil$
Chinese yuan
De officiële valuta is de renminbi (geld van het volk), althans in de Volksrepubliek China. De munteenheid van de renminbi is de yuan. En de yuan is gekoppeld aan de Amerikaanse dollar. Veel westerse economen en politici klagen echter dat de munt te goedkoop blijft, waardoor China te gemakkelijk goederen kan exporteren. Een yuan is tien jiao waard. De jiao is bestaat uit tien fen. De fen wordt alleen op de markt gebruikt, omdat de waarde ervan vrijwel nihil is.
- Land: Volksrepubliek China
- Verdeling: 1 yuan = 10 jiao = 100 fen
- ISO-muntcode: CNY
- Valutateken: RMB
Deense kroon
De kroon bestaat sinds 1873 dankzij de Scandinavische Monetaire Unie, die tot de Eerste Wereldoorlog standhield. Denemarken maakt deel uit van de Europese Unie. Met een referendum hebben de Denen echter besloten de kroon niet te vervangen door de euro. Vóór de opkomst van de euro was de Deense kroon gekoppeld aan de Duitse mark. De kroon staat echter in nauwe relatie tot de euro dankzij het ERMII, het Europese wisselkoersmechanisme.
- Landen: Denemarken, Groenland
- Verdeling: 1 kroon = 100 øre
- ISO-muntcode: DKK
- Valuta teken: Kr.
Egyptische pond
Het opschrift op de bankbiljetten is zowel in het Arabisch als in het Engels.
- Land: Egypte
- Verdeling: 1 pond = 100 piaster
- ISO-muntcode: EGP
- Valutateken: £, LE
Engelse pond
Eigenlijk is de benaming pond sterling. Noord-Ierland en Schotland hebben hun eigen bankbiljetten. Toch kan met het pond sterling in het hele Verenigd Koninkrijk worden betaald. Hendrik II van Engeland voerde de sterling in 1158 in. Het woord is afgeleid van het Franse esterlin (sterk), hoewel de meningen daarover verdeeld zijn. In de achttiende en negentiende eeuw was het pond sterling de belangrijkste valuta in de wereld. Engeland was in die periode dan ook het machtigste handelsland, zoals Amerika dat na de Tweede Wereldoorlog werd en de dollar om die reden nu de sleutelvaluta is. Toch zijn er kapers op de kust, zoals de euro en de Chinese renminbi.
- Land: Verenigd Koninkrijk
- Verdeling: 1 pond = 100 pence
- ISO-muntcode: GBP
- Valutateken: £
Filippijnse peso
De munten zijn 1, 5, 10, 25 en 50 centavo en 1, 2, 5 en 10 peso. Bankbiljetten van 20, 50, 100, 200, 500 en 1000 peso.
- Land: Filipijnen
- Verdeling: 1 peso = 100 centavo/sentimo
- ISO-muntcode: PHP
Hongaarse forint
De forint werd in 1946 ingevoerd en verving de pengo als gevolg van een enorme inflatie. Door de geldontwaarding is er geen onderverdeling van de forint meer. Het woord is afgeleid van het Italiaanse Florence en florijn. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie maakte ook de forint een vrije val.
- Land: Hongarije
- Verdeling: geen (voorheen 100 fillér)
- ISO-muntcode: HUF
- Valutateken: Ft
Hongkongse dollar
De munt werd in 1972 gekoppeld aan de Amerikaanse dollar. De bankbiljetten kunnen per coupure verschillen omdat naast de overheid drie banken afzonderlijke biljetten uitgeven: HSBC, Standard Chartered Bank en de Bank of China.
- Land: Hongkong
- Verdeling: 1 dollar = 100 cent
- ISO-muntcode: HKD
- Valutateken: HK$
IJslandse kroon
In IJsland heeft de devaluatie zo huisgehouden dat de minimumprijs van goederen is vastgesteld op 1 kroon. De onderverdeling in eyrir bestaat al heel lang niet meer. Tijdens de kredietcrisis van 2008 werd de IJslandse kroon gekoppeld aan de euro. De munt was in de maanden ervoor immers dertig procent in waarde gedaald. Die koppeling werd een dag later weer verleden tijd. De IJslandse Centrale Bank kon immers ondanks de steunaankopen niet voorkomen dat de kroon in een vrije val terechtkwam.
- Land: IJsland
- Verdeling: 1 kroon = 100 eyrir (niet meer in gebruik)
- ISO-muntcode: ISK
- Valutateken: Kr
Indiase roepie
Roepie betekent zilver in het Sanskriet. Eeuwen voor de jaartelling was deze munt in India al in gebruik. Vanaf de 8ste eeuw kwam daar het islamitisch geld bij. Archeologen troffen zelfs Romeinse munten aan. Vóór de Britse bezetting werden verschillende munteenheden naast elkaar gebruikt. De zilveren roepie is ingevoerd in 1835 door de Britten. De invloed van andere munteenheden kwijnde sindsdien langzaam weg.
- Land: India
- Verdeling: 100 paise
- ISO-muntcode: INR
Indonesische roepia
De roepia werd op 2 november 1949 geïntroduceerd als de nieuwe nationale munteenheid, vier jaar nadat het land onder leiding van Soekarno de onafhankelijkheid had uitgeroepen. Aanvankelijk stond de nieuwe roepia gelijk aan de Nederlandse gulden. Maar dat hield niet lang stand als gevolg van de inflatie.
- Land: Indonesië
- Verdeling: 1 roepia = 100 sen
- ISO-muntcode: IDR
- Valutateken: Rp
Iraanse rial
Sinds de stichting van het koninkrijk Perzië, begin 16de eeuw, werden islamitische munten gebruikt in het handelsverkeer. Vanaf 1825 kwam de zilveren kran in omloop, die in 1935 werd vervangen door de rial.
- Land: Iran
- Verdeling: 1 rial = 100 dinar
- ISO-muntcode: IRR
- Valutateken: Rl
Israëlische sjekel
De sjekel is onderverdeeld in 100 agorot. Er zijn munten in omloop van 1/2, 1,2, 5 en 10 sjekel. Bankbiljetten van 20, 50, 100 en 200 sjekel. De sjekel kwam al in Bijbelse tijden voor en werd bijvoorbeeld gebruikt voor het betalen van de tempelbelasting.
- Landen: Israël, Palestijnse Autoriteit
- Verdeling: 1 sjekel = 100 agorot
- ISO-muntcode: ILS
- Valutateken: NIS
Japanse yen
De yen is een belangrijke munteenheid en een grote speler in de wereldeconomie.
- Land: Japan
- Verdeling: 1 yen = 100 sen
- ISO-muntcode: JPY
- Valutateken: ¥ (internationaal)
Jordaanse dinar
In de 5de eeuw v. Chr. waren Griekse munten in omloop. Koning Aretas II (1ste eeuw) heerste vanuit Petra en gaf een eigen munt uit, in de 7de eeuw gevolgd door islamitisch geld. In 1918 maakte de Ottomaanse piaster plaats voor het Egyptische pond. Sinds 1965 wordt er betaald met de Jordaanse dinar.
- Landen: Jordanië, Palestijnse Autoriteit
- Verdeling: 1 dinar = 100 fils
- ISO-muntcode: JOD
- Valutateken: JD
Keniaanse shilling
In 1966 werd de Keniaanse shilling ingevoerd en verving de Oost-Afrikaanse shilling. In Afrika is het een van de meest stabiele munteenheden.
- Land: Kenia
- Verdeling: 1 shilling = 100 cent
- ISO-muntcode: KES
- Valutateken: KSh
Koeweitse dinar
In de loop der eeuwen zijn in Koeweit allerlei munteenheden in omloop geweest, van de Indiase roepie tot het Britse pond en zelfs zilveren thalers. De Koeweitse dinar verscheen in 1961 ten tonele en had dezelfde waarde als het Britse pond. In de Golfoorlog stond de Koeweitse dinar gelijk aan de Iraakse. Toen het land weer bevrijd was, kreeg de munt opnieuw de waarde van voor de oorlog.
- Land: Koeweit
- Verdeling: 1000 fils
- ISO-muntcode: KWD
- Valutateken: KD
Libische dinar
Vanaf de 7de eeuw had de islam het voor het zeggen in Libië. De islamitische munten volgden het Romeinse en Ptolemeïsche geld op. Na de naoorlogse onafhankelijkheid werd het Libische pond ingevoerd. De munteenheid stond gelijk aan het pond sterling. In 1971 kwam er de Libische dinar voor in de plaats, eveneens in de verhouding 1:1.
- Land: Libië
- Verdeling: 1 dinar = 100 dirham
- ISO-muntcode: LYD
- Valutateken: LD
Maleisische ringgit
De ringgit wordt ook wel Maleisische dollar genoemd. Na de economische crisis in Azië, in 1997, was de munt volledig aan de dollar gekoppeld. De biljetten kennen fraaie afbeeldingen, waaronder de Petronas Twin Towers en de Kinabalu. Sinds 2005 richt de munt zich op verschillende munteenheden en varieert tussen een minimum en maximum.
- Land: Maleisië
- Verdeling: 1 ringgit = 100 sen
- ISO-muntcode: MYR
- Valutateken: RM
Marokkaanse dirham
Na de Romeinse tijd werd Marokko bestuurd door Arabische families en hun legers. Daardoor waren er verschillende munteenheden in omloop. Begin 20ste eeuw ontstonden er protectoraten met Franse, Spaanse en Britse munten. In 1959 werd de Marokkaanse dirham ingevoerd. De dirham is ook het wettige betaalmiddel in de geannexeerde Westelijke Sahara.
- Landen: Marokko, Westelijke Sahara
- Verdeling: 1 dirham = 100 centime
- ISO-muntcode: MAD
- Valutateken: Dh
Mexicaanse peso
Op de munten zijn fraaie Azteekse symbolen afgebeeld. Op de bankbiljetten hebben Mexicaanse helden uit de geschiedenis een plekje gevonden.
- Land: Mexico
- Verdeling: 1 peso = 100 centavo
- ISO-muntcode: MXN
- Valutateken:$
Nieuw-Zeelandse dollar
Ook wel de kiwi-dollar genoemd. In de koloniale tijd was het pond sterling het wettige betaalmiddel.
- Landen: Nieuw-Zeeland, Cookeilanden, Niue, Tokelau-eilanden, Pitcairneilanden
- Verdeling: 1 dollar = 100 cent
- ISO-muntcode: NZD
- Valutateken: NZ$
Noorse kroon
Ingevoerd in 1875 na de oprichting van de Scandinavische Monetaire Unie, waarvan ook Denemarken en Zweden lid waren.
- Land: Noorwegen
- Verdeling: 1 kroon = 100 øre
- ISO-muntcode: NOK
- Valutateken: Kr
Pakistaanse roepie
Bankbiljetten van 5, 10, 20, 50, 100, 500, 1000 en 5000 roepie. En munten van 1, 2 en 5 roepie.
- Land: Pakistan
- Verdeling: 1 roepie = 100 paise
- ISO-muntcode: PKR
- Valutateken: Rs
Poolse zloty
In geschiedkundig opzicht is de sloty nauw verwant aan de gulden. Zowel de zloty als de gulden is ontstaan uit de florijn die door het Italiaanse Florence in de 16de eeuw geïntroduceerd werd. In de achttiende en negentiende eeuw was in Polen ook de Rijnlandse gulden in omloop, de munteenheid uit Duitsland. De Poolse mark van na de Eerste Wereldoorlog werd al snel geveld door een enorme inflatie. Ervoor in de plaats kwam de sloty.
- Land: Polen
- Verdeling: 1 zloty = 100 groszy
- ISO-muntcode: PLN
- Valutateken: Zl
Saudi-Arabische riyal
De riyal is gekoppeld aan de Amerikaanse dollar.
- Land: Saudi-Arabië
- Verdeling: 1 riyal = 100 halalat
- ISO-muntcode: SAR
- Valutateken: SR
Servische dinar
Door de Balkanoorlogen ontstond er een hyperinflatie. Nog steeds is de dinar niet erg waardevast.
- Landen: Servië, Montenegro, kosovo
- Verdeling: 1 dinar = 100 para
- ISO-muntcode: CSD
Singaporese dollar
De munteenheid van Singapore wordt afgekort met het dollarteken. In 1963 sloot het land zich aan bij de Maleisische Federatie, waarbij één munteenheid werd ingevoerd. Na de onafhankelijkheid in 1965 kwam er een eind aan die monetaire unie. De huidige Singaporese dollar bestaat sinds 1967.
- Land: Singapore
- Verdeling: 1 dollar = 100 cent
- ISO-muntcode: SGD
- Valutateken: S$
Srilankaanse roepie
Bankbiljetten van 20, 50, 100, 200, 500, 1000 en 2000 roepie. Muntgeld van 25, 50 cent en 1, 2, 5 en 10 roepie.
- Land: Sri Lanka
- Verdeling: 1 roepie = 100 cent
- ISO-muntcode: LKR
- Valutateken: SLR
Surinaamse dollar
Sinds 1 januari 2004 de officiële munteenheid. Daarvoor was dat de Surinaamse gulden. In die periode was de inflatie zo hoog dat een Surinaamse gulden nog minder waard was dan een Nederlandse cent.
- Land: Suriname
- Verdeling: 1 gulden = 100 cent
- ISO-muntcode: SRG
- Valutateken: Srg
Taiwanese dollar
Munten van 0,5, 1, 2, 5, 10, 20, 50 dollar. Bankbiljetten van 100, 200, 500, 1000 en 2000 dollar.
- Land: Taiwan
- Verdeling: 1 dollar = 100 cent
- ISO-muntcode: TWD
- Valutateken: T$
Tanzaniaanse shilling
Door de inflatie is de cent niet meer in omloop.
- Land: Tanzania
- Verdeling: 1 shilling = 100 cent
- ISO-muntcode: TZS
- Valutateken: TSh
Thaise baht
Een zeer oude munteenheid. Na de Tweede Wereldoorlog werd de baht gekoppeld aan de Amerikaanse dollar. Sindsdien is er sprake van een gestage inflatie, waardoor tegenwoordig 1 dollar gelijk staat aan 32 baht. Let op: muntstukken van 10 baht en 2 euro lijken sterk op elkaar!
- Land: Thailand
- Verdeling: 1 baht = 100 satang
- ISO-muntcode: THB
Tsjechische kroon
Zodra aan de eisen is voldaan zal de kroon worden vervangen door de euro. De onderhandelingen zijn echter nog in volle gang.
- Land: Tsjechië
- Verdeling: 1 kroon = 100 heller/halér
- ISO-muntcode: CZK
- Valutateken: Kč
Tunesische dinar
Muntgeld van 10, 20, 50, 100 en 500 millime en 1 en 5 dinar. Bankbiljetten van 5, 10, 20, 30 en 50 dinar.
- Land: Tunesië
- Verdeling: 1 dinar = 1000 millime
- ISO-muntcode: TND
- Valutateken: TD
Turkse lira of pond
Van 1 januari 2005 tot 31 december 2008 was de nieuwe Turkse lira de munteenheid van Turkije. Op 1 januari 2009 verviel het voorvoegsel nieuwe. Ook in Noord-Cyprus is deze valuta geldig.
- Landen: Turkije, Turkse Republiek Noord-Cyprus
- Verdeling: 1 lira = 100 kuruş
- ISO-muntcode: YTL
- Valutateken: YTL, £
Venezolaanse bolivar
De munteenheid is genoemd naar Simón Bolivar, de stichter van Venezuela (1825). Sinds 2018 is er sprake van een hyperinflatie.
- Land: Venezuela
- Verdeling: 1 bolivar = 100 centimo
- ISO-muntcode: VEF
- Valutateken: Bs
Zimbabwaanse dollar
Een munteenheid met de laagste waarde ten opzichte van de euro of de Amerikaanse dollar. De inflatie is gigantisch. Economen spreken van 20 miljoen procent.
- Land: Zimbabwe
- Verdeling: 1 dollar = 100 cent
- ISO-muntcode: ZWD
- Valutateken: Z$
Zuid-Afrikaanse rand
De naam van de munteenheid is afgeleid van een goudader in Witwatersrand. Zuid-Afrika heeft deze munt sinds 1961, toen het land een republiek werd.
- Land: Zuid-Afrika
- Verdeling: 1 rand = 100 cent
- ISO-muntcode: ZAR
- Valutateken: R
Zweedse kroon
Tussen 2014 en 2015 werd er nieuw munt- en papiergeld geïntroduceerd, waaronder een munt van 2 kronen en het 200 kronenbiljet.
- Land: Zweden
- Verdeling: 1 kroon = 100 öre
- ISO-muntcode: SEK
- Valutateken: Kr
Zwitserse franc
Het 'Zwitsers Eedbondgenootschap' is de officiële naam van Zwitserland. De naam is in het Latijn terug te vinden op de munten (Confoederatio Helvetica).
- Landen: Zwitserland, Liechtenstein
- Verdeling: 1 franc = 100 rappen/centime/centesimo/rap
- ISO-muntcode: CHF
- Valutateken: Sfr
